Onderzoek in Nederland

In Nederland wordt al meer dan 10 jaar onderzoek gedaan naar HRV en HeartMath technieken.

Soffos: effectiviteit individuele coachingstrajecten    
Het onderzoeksbureau Soffos heeft in 2010 voor HeartMath Benelux de Stress-REM vragenlijst ontwikkeld om nog beter te kunnen meten hoe groot het effect is van het individuele HeartMath Veerkracht Programma. In 2012 is een validatieonderzoek afgerond waaruit blijkt dat de Stress-REM meet wat we zeggen dat hij meet: stress en een aantal aspecten van stress, te weten psychisch welbevinden, sociaal welbevinden, gezondheid, coping, time management, cognitie, emotie, gedrag en fysiek welbevinden. Daarnaast hangen de vragen in voldoende mate samen, dus meten ze gezamenlijk hetzelfde construct. Voor het uitgebreide verslag, klik hier.

Soffos: effectiviteit groepstrainingen
We hebben daarnaast ook de resultaten van 18 in-company trainingen, die HeartMath Benelux tussen 2008 en 2013 in Nederland heeft gegeven, door het onderzoeksinstituut Soffos (www.soffos.eu) laten evalueren. Het betreft 265 medewerkers van een mix aan bedrijven, zorginstellingen, overheid en non-profit. De medewerkers bleken veel verbetering te ervaren, vooral in vermoeidheid, spanning en stresssymptomen. Ook waren de gemeten verbeteringen zeer significant (zie meetrapport en  analyse van Soffos).

Dit is een duidelijke ondersteuning van onze aanpak op stressreductie en de inzet op meer veerkracht en vitaliteit.

UWV: effectiviteit van hartcoherentie bij re-integratie
In 2006-2008 is er een groot onderzoek gedaan naar de effectiviteit van re-integratietechnieken. BIMRA staat voor Beoordelen van Interventies en Meetinstrumentenbij Re-integratie naar Arbeid. Het betreft een project dat met financiering van het UWV is uitgevoerd en in april 2008 is afgerond. Het project is uitgevoerd door:

• de sectie Sociale Geneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen (prof. dr. J.W. Groothoff, dr. S. Brouwer, dr. R.H. Bakker, drs. K. Overweg);
• de afdeling Psychologie van Arbeid en Gezondheid van de Universiteit Maastricht (prof. dr. F.J.N. Nijhuis, drs. B. Pierik);
• de afdeling Experimentele en Arbeidspsychologie van de Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen (dr. J.M.H. Schellekens, F.I. Abma, MSc).

Het HeartMath Stress Reductie Programma (voorganger van het Werken aan Veerkracht programma) is toen beoordeeld als een effectieve interventie bij reïntegratie (Opmerkelijk is dat slechts 6 van de 49 interventies als effectief zijn beoordeeld) . U kunt het eindrapport hier downloaden en de catalogus met alle beoordeelde interventies hier (NB: HeartMath is te vinden op blz. 106 van de catalogus).

Zilveren Kruis: individuele coaching en groepstraining werknemers
Zowel het individuele HeartMath Veerkracht Programma als de HeartMath  groepstraining Vergroot je veerkracht, verminder je stress! zijn opgenomen in het PRESENT pakket en het  LIVVIT pakket van Zilveren Kruis. Zie hier onze evaluatie over 2022.

SHIFT project naar duurzame inzetbaarheid
HeartMath Benelux is sinds 2014 consortiumpartner in het Shift project. Shift staat voor Sustained Health and Innovative Strategies for Technological Interventions. Partners zijn o.a. het Universitair Medisch Centrum Groningen, Saxion University en de University of Alaska. De doelstelling is het in kaart brengen van de duurzame inzetbaarheid van grote groepen werknemers door middel van technologie. In het project wordt gebruik gemaakt van de emWave ProPlus Assessment. In 2018 is de eerste publicatie tot stand gekomen: Exploring a 1-Minute Paced Deep-Breathing Measurement of Heart Rate Variability as Part of a Workers’ Health Assessment.

VU Amsterdam
Aan de VU houdt zich een onderzoeksgroep onder leiding van Dr. Els van der Zwan en Prof. Dr. Huizink bezig met onderzoek naar het effect van HRV biofeedback. Zie onder andere een RCT onderzoek waarbij fysieke activiteit, Mindfulness en HRV biofeedback vergeleken worden. Momenteel loopt er een onderzoek naar het effect van HRV biofeedback op stress en slaap tijdens zwangerschap.

Saxion Universiteit
Saxion Universiteit houdt zich al meerdere jaren bezig met onderzoek naar HRV en HRV-biofeedback op verschillende terreinen. Naast onderzoeken zoals bovengenoemde SHIFT project is ook onderzoek gedaan naar de effectiviteit van HRV-biofedback in het kader van sport prestaties.

Universitair Medisch Centrum Groningen
Sinds 2012 doet het UMCG onderzoek naar de behandeling van chronische pijn met behulp van de HeartMath methode. Al vele honderden patienten zijn met succes behandeld. In 2014 is daarover het volgende artikel gepubliceerd: Heart Coherence Training Combined with Back School in Patients with Chronic Non-specific Low Back Pain: FirstPragmatic Clinical Results.

Rijksuniversiteit Groningen
In het verleden uitgevoerde onderzoeken zijn o.a. De effecten van gevoelens op hart en hersenen, 2006, Literatuurstudie Hartcoherentie, 2006 door Margreet Sanders, Leeronderzoeksverslag, 2008 door Wessemius en van der Meulen  en Kan Stress verminderen door het toepassen van hartcoherentie, 2009 door Jolant van den Haspel.

Universiteit van Utrecht
In 2011 is in samenwerking met het Antonius ziekenhuis een Pilotonderzoek naar de effectiviteit van hartritmevariabiliteit-training, 2011 afgerond door Maarten Koller.

Lentis
Binnen Lentis (voorheen GGz Groningen) is de onderzoeksgroep ‘de Middenweg’ actief. Deze groep houdt zich bezig met onderzoek naar Integrale Psychiatrie. Reguliere, complementaire en alternatieve behandelingen kunnen daar deel van uit maken. Onder leiding van Dr. M.T. Appelo (Hoofd wetenschappelijk onderzoek) loopt een aantal onderzoeken, o.a. naar de effectiviteit van hartcoherentie training bij Psychotische stoornissen, 2008 (contactpersoon Drs. B.M.A. Hartogs) en een pilotstudie naar hartcoherentietraining bij studenten met faalangst (contactpersoon Drs. M.N. Oostra).

Huisartsenpraktijk Utrecht
In dit kader willen we het artikel Gezond voelen, 2 jarige pilot in huisartsenkliniek te Utrecht, 2010  ook aanbevelen. Dit is het verslag van een 2-jarige pilot waarin patiënten in de huisartsenkliniek in 5 keer succesvol leren om een patroon van stress, zorgen en fysieke klachten te doorbreken. Samenwerking van Jacqueline van Riet (huisarts) en Daphne Wiersma (coach hartcoherentie). Doelgroep zijn die patiënten met klachten waarvoor geen medische oorzaak te vinden was. De conclusie is ‘Gezond Voelen’ is een goede interventie om mensen te begeleiden om meer greep te krijgen op hun gezondheid en gevoel van welbevinden. Gezond voelen’ is GG-aanbod, d.w.z. dat het ingaat op gezondheid en gedrag en mensen aanspreekt op hun eigen verantwoordelijkheid voor hun gezondheid en hen hierbij ook ondersteunt. Het mobiliseert de eigen kracht van mensen.

Nederlandse politie
Sinds 2012 heeft HeartMath Benelux al meer dan 60.000 medewerkers binnen de Politie getraind. Uit een onderzoek onder 104 medewerkers van de politie Noord Nederland die een HeartMath coaching hadden ondergaan bleek dat de resultaten ook na 23 maanden nog steeds positief waren. Het onderzoeksbureau Soffos zegt daarover in de slotconclusie:  "Dat betekent dat de trainers van de politie op het terrein van hartcoherentie de cliënten dusdanig getraind hebben dat ze dit gemiddeld genomen na 23 maanden nog steeds in praktijk kunnen brengen. Daarmee is de waarde van de training op de langere termijn voor de trainees in deze grote groep van 104 respondenten significant."

Klik hier voor meer informatie over ons werk binnen de Nederlandse politie.

Voorbeelden van van een afstudeerscripties

• binnen de fysiotherapie Is Hartcoherentie volgens de module van HeartMath bruikbaar binnen de fysiotherapie? door Herman de Vries en Chronische vermoeidheid en de effecten van Hartcoherentie Therapie door Bennie Zomer.
• binnen de Osteopathie: De invloed van een osteopathische behandeling op de hartritmevariatie door R.K. Minderhout en Het autonoom zenuwstelsel in balans door craniale osteopathie door Hans Vander Mast.
• Op een middelbare school: Is hartcoherentie een geschikte techniek voor stressvermindering bij 2e jaars gymnasiasten? door Nuray Stadt, 2013