Pilotonderzoek naar de effectiviteit van een hartritmevariabiliteit-training (Master thesis)

Inleiding: De hartcoherentietraining is   gebaseerd op het beïnvloeden van de hartritme-variabiliteit(HRV).  Aan  de  training  worden  stressverminderende  eigenschappen  toegekenddie  een positieve  invloed zouden  hebben  op  het  psychisch  welbevinden. De  hoofdvraag  van  het  huidige onderzoek  betreft  of  de  hartcoherentietraining  effectief  is  in  het  verbeteren  van  het  psychisch welbevinden.  De  effecten  van  de  hartcoherentietraining  zullen  worden  vergeleken  met  de effecten van  een  mindfulnesstraining.  Tevens  wordt  onderzocht  of  de  mate  van  HRV  toegepast  zal  kunnen worden als uitkomstmaat voor het psychisch welbevinden Methode: Bij de PAAZ van het St. Antonius ziekenhuis Overvecht te Utrecht werden in totaal 31 patiënten  met  verscheidene  psychiatrische  stoornissen  door  de  behandelaren  niet-geprotocolleerd geselecteerd  en  niet-gerandomiseerd  toegewezen  aan  de  trainingscondities.  Tijdens  de  voor-en nameting werden de patiënten gevraagd een viertal vragenlijsten in tevullen met betrekking tot het psychisch welbevinden en deel te nemen aan een 10 minuten durende hartritmevariabiliteitsmeting, waarbij diverse fysiologische maten werden gebruikt om deze vast te stellen. Van 18 patiënten werd geldige data verzameld (hartcoherentietraining N =6, mindfulnesstraining N =12).Resultaten: Deelname  aan  de  hartcoherentietraining  leidde  tot  een  significante  verbetering  op de  OQ45-IR,  OQ45-SR  en  de  MAAS  en  een  trend  verbetering  op  de  OQ45.  Verder  werden  er significante  verhogingen  gevonden  op  de  LF-band  en  de  GGCS.  Deelname  aan  de  mindfulness-training leidde tot een significante verbetering op de OQ45-SD, MAAS, QIDSSR en de PANAS-negatief en  een  trend  verbetering  op  de  OQ45  en  de  OQ45-SR.  De  trainingen  verschilden  significant  in  hun effect op de LF-band en een trend werd gevonden voor een verschil tussen de trainingen in de GGCS, OQ45-IR  en  de  QIDSSR.  Binnen  de  hartcoherentiegroep  werdentien sterkesignificante  en  trend correlaties  gevonden tussen meerdere psychologische maten en de  GGCS, VLF-en LF-band. Binnen de  mindfulnessgroep  werden  tweematige significante en  trend correlatiesgevonden  tussen  de QIDSSR en de LF-band en tussen de OQ45-IR en de GGCS. Discussie: Hartcoherentietraining   lijkt   te   leiden   tot   een   verbetering   van   het   psychisch welbevinden en een verhoging van de  HRV. Mindfulnesstraining lijkt vooral tot  een verbetering van het psychisch welbevinden te leiden. Hartcoherentietraining lijkt effectiever  in het verhogen van de HRV  terwijl  mindfulnesstraining  effectiever  lijkt  in  het  verbeteren  van  depressieve  klachten.  De fysiologische  maten  lijken  alleen  binnen  de  hartcoherentietraining  bruikbaar  als  uitkomstmaat  voor het  psychisch  welbevinden.  Het  lijkt  mogelijk  dat  een  verhoging  van  de  HRV  niet  noodzakelijkerwijs samenhangt met, of leidt tot, een verbetering van het psychisch welbevinden.Mogelijke alternatieve verklaringen  voor  de  gevonden  resultaten  worden  beschreven.  Gezien  de  zeer  kleine  steekproef moeten de conclusies met grote voorzichtigheid geïnterpreteerd worden.

Download het volledige artikel, klik hier